ترک پوستی (استریا) همان واریس است؟ علت+پیشگیری و درمان

ترک پوستی یا استریا همان واریس نیست و این دو بیماری با هم تفاوت دارند. استریا به عنوان یک عارضه پوستی به حساب می آید اما واریس یک بیماری عروقی است که به دلیل اختلال و نارسایی در عملکرد خون رسانی سیاهرگ ها اتفاق می افتد. وقتی دیواره سیاهرگ ها و دریچه های آن ها که وظیفه جلوگیری از بازگشت خون به عقب را دارند دچار اختلال و مشکل شوند، در این صورت جریان خون به سمت قلب به درستی انجام نمی شود و بنابراین خون در رگ ها جمع شده و سبب التهاب یا تورم و در نهایت واریسی شدن آن ها می شود.

علت ترک های پوستی یا استریا

وقتی یک بادکنک را بیش از اندازه باد می کنید یا وقتی یک کش را بیش از اندازه می کشید، پاره می شود. پوست هم مانند یک بادکنک یا کش وقتی بیش از اندازه کشیده می شود ممکن است دچار ترک و پارگی شود. بدن سعی می کند این پارگی را ترمیم کند اما در نهایت این ترک ها فرورفته می شوند و استریا را به وجود می آورند.

پوست از سه لایه اپیدرم (لایه خارجی)، درم (لایه میانی) و هیپودرم (لایه عمقی) تشکیل شده است. در لایه میانی یا درم پروتئین هایی مانند کلاژن و الاستین که به پوست خاصیت کشسانی می دهند قرار گرفته اند. گاهی ممکن است این لایه به دلایلی تخریب شود. از جمله عواملی که می توانند سبب استریا شوند:

• عوامل ژنتیکی

۱- نژاد (در افرادی که پوست تیره دارند شیوع بیشتری دارد)

۲- سابقه خانوادگی

• عوامل فیزیکی

۱- عوامل رشدی (علت ترک پوستی در نوجوانی هم به همین علت است و تغییرات شدید هورمونی و تغییراتی که در حجم بدن در طی رشد به وجود می آید سبب این عارضه می شوند.)

۲- کاهش و افزایش وزن شدید و ناگهانی

۳- بدن سازی و عضله سازی

۴- حاملگی و بارداری

۵- نازک شدن، التهاب و کشش مکانیکی پوست

• عوامل هورمونی و متابولیکی

۱- اختلالات ژنتیکی و مادرزادی

۲- تغییرات هورمونی (استروژن و پروژسترون)

۳- افزایش کورتیزول

انواع استریا یا ترک پوستی

استریا ترگ و ضایعات خطی روی پوست هستند که به دلیل پارگی یا کشش بیش از اندازه لایه میانی پوست به وجود می آیند. رنگ این ترک ها در مراحل اولیه قرمز یا بنفش است و بعد به سفید یا نقره ای تغییر رنگ می دهد.

این ترک ها می توانند بر اساس مدت زمانی که ایجاد شده اند و ویژگی هایی مانند رنگ طبقه بندی شوند:

• استریا قرمز (روبرا)

در اولین مرحله طی ۶ تا ۱۲ ماه اول، وقتی لایه درم پاره می شود، سبب التهاب و گشاد شدن رگ های خونی می شود. ممکن است احساس خارش و سوزش نیز وجود داشته باشد.

• استریا سفید (آلبا)

در مرحله بعد بدن سعی می کند محل پارگی را ترمیم کند اما کلاژن جدید نامرتب است و پوست نازک می شود. ترک ها حالتی فرورفته پیدا می کنند و رنگ سفید یا نقره ای ایجاد می شود. ​​​

• استریا آتروفیک

در این مرحله که استریا شدید یا مزمن شده است، در صورت عدم درمان یا درمان نامناسب، خطوط عمیق تر و حالت اسکار مانند پیدا می کنند.

علت و نشانه های واریس

همان طور که گفته شد واریس یکی از بیماری های وریدی است که به دلیل نارسایی و نقصی که در کاردکرد سیاهرگ ها اتفاق می افتد، ایجاد می شود. در واقع وقتی پمپاژ خون از سمت اندام ها به قلب به درستی انجام نشود یا رفلاکس و بازگشت داشته باشد، خون در سیاهرگ ها تجمع پیدا می کند و در اثر فشار، ملتهب و واریسی می شوند.

از جمله مهم ترین عواملی که باعث واریس می شوند می توان به این موارد اشاره کرد:

- ژنتیک یا اختلالات مادرزادی

- چاقی و اضافه وزن

- ایستادن یا نشستن طولانی مدت

- افزایش سن

- بارداری و حاملگی

- تغییرات هورمونی

- سبک زندگی غلط

این بیماری با نشانه ها و علائم زیر همراه است:

- نمایان شدن رگ های آبی، بنفش یا سبز در زیر پوست

- احساس سوزش، خارش یا تیر کشیدن در ناحیه رگ های واریسی

- احساس درد، سنگینی یا گرفتگی در عضله

- تورم و برآمدگی رگ ها

- تغییر رنگ پوست

- زخم و خونریزی

- عفونت و احتمال تشکیل لخته خون

واریس برخلاف استریا می تواند در طول زمان مشکلاتی را برای شما ایجاد کند و لازم است آن را مورد توجه قرار دهید و در صورت شدید و مزمن شدن علائم به پزشک مراجعه کنید. امروزه برای واریس درمان های متنوع و راحتی نسبت به گذشته وجود دارد. برای این که در مورد درمان های واریس اطلاعات بیشتری کسب کنید خواندن این مقاله را به شما توصیه می کنیم.

تفاوت استریا و واریس

استریا و واریس علاوه بر این که از نظر منشا بیماری با هم تفاوت دارند، از نظر شکل ظاهری نیز متفاوتند:

• رنگ

رگ های واریسی عموما به رنگ آبی یا سبز و به صورت برآمده از زیر پوست دیده می شوند. اما استریا به رنگ قرمز و سپس سفید رنگ به صورت خطوط فرورفته و شیاردار با جهت گیری عمود بر کشش پوست قابل مشاهده است. 

• اندازه

قطر رگ های واریسی معمولا ۳ میلی متر است ولی خط های استریا چند سانتی متر طول و بین ۱ تا ۱۰ میلی متر عرض دارند.

• علائم و نشانه ها

واریس با علائمی مانند احساس درد، خستگی، سنگینی یا گرفتگی و تورم همراه است اما ترک های پوستی بدون علامت یا تنها با خارش همراه هستند.

• محل تشکیل

واریس معمولا در ساق پا یا پشت زانو ظاهر می شود اما ترک های پوستی در ران، باسن، شکم یا سینه ها قابل مشاهده است.

• عوارض

استریا هیچ عارضه پزشکی قابل توجهی مانند خونریزی یا عفونت ندارد اما واریس در صورت مزمن شدن می تواند سبب زخم، خونریزی، تشکیل لخته خون و آمبولی شود.

پیشگیری و جلوگیری از ترک پوستی یا استریا

هر چند نمی توان روش مطمئن و قطعی را پیشنهاد کرد اما این راهکارها می توانند کمک کننده باشند:

۱- کنترل وزن

کاهش یا افزایش وزن باید به صورت تدریجی باشد زیرا تغییر وزن سریع و ناگهانی همان طور که گفتیم، سبب استریا خواهد شد.

۲- رژیم غذایی مناسب

داشتن رژیم غذایی مناسب و سرشار از ویتامین E, C و روی در پیشگیری از این ضایعه مفید خواهد بود.

۳- ورزش

انجام ورزش و فعالیت هایی که باعث تقویت عضلات شوند به کاهش کشش ناگهانی و تخریب کمتر پوست کمک خواهد کرد.

۴- ماساژ و استفاده از روغن یا مرطوب گننده های پوست

ماساژ پوست با روغن های طبیعی و گیاهی، مرطوب کننده ها و بهبود هیدراتاسیون یا آبرسانی پوست باعث حفظ قوام بیشتر پوست می شود.

درمان ترک پوستی یا استریا

ترک های پوستی را چگونه از بین ببریم؟ درمان هایی که برای ترک پوستی یا استریا می توان نام برد عبارتند از:

۱- درمان های موضعی

اثربخشی و تاثیر این نوع درمان در سطح متوسط است.

• ترتینوئین (رتین-آ)

این دارو و پماد با افزایش کلاژن سازی پوست به بهبود این بیماری کمک می کند.

• هیالورونیک اسید

هیالورونیک اسید سبب آبرسانی و بهبود سلول های لایه درم پوست می شود.

• پپتیدهای مس

این ماده تولید کلاژن و الاستین در پوست را تحریک می کند و بافت پوست را ترمیم می کند و خاصیت ارتجاعی آن را افزایش می دهد.

۲- لیزر درمانی

تحقیقات نشان دادند که لیزردرمانی برای درمان ترک پوستی نسبت به روش های موضعی موثرتر عمل می کند.

• لیزر RF یا رادیو فرکانسی

از امواج رادیویی جهت گرم کردن لایه درم پوست برای کلاژن سازی استفاده می شود و معمولا نتیجه خوبی دارد اما ممکن است هزینه آن بالا باشد.

• لیزر فرکشنال CO2

این روش با تحریک کلاژن سازی عمیق پوست حدودا ۴۰ تا ۶۰ درصد می تواند موثر باشد.

• میکرونیدلینگ

​​​​​​​در میکرونیدلینگ با استفاده از سوزن های ریز به بهبود و ترمیم بافت پوست اقدام می کنند. تاثیر این روش هم تقریبا ۳۰ تا ۵۰ درصد است.

۳- درمان های تهاجمی و تخصصی

• پی آر پی

​​​​​​​در این درمان با تزریق پلاکت خون خود بیمار، برای بهبود مشکل پوستی و تولید کلاژن و الاستین پوست اقدام می کنند.

• ​​​​​​​پیوند چربی

​​​​​​​در پیوند چربی، استریاهای عمیق را با تزریق چربی که از بدن خود بیمار گرفته شده، پر می کنند.

​​​​​​​

جمع بندی

استریا ممکن است با واریس اشتباه گرفته شود اما این دو اختلال با هم تفاوت دارند. استریا یک اختلال پوستی است اما واریس یک بیماری وریدی است. استریا به دلیل پارگی لایه درم بر اثر کشیدگی پوست و واریس به دلیل نقص در سیاهرگ ها و خون رسانی آن ها به وجود می آید. استریا ابتدا به صورت خطوط قرمز و سپس سفید یا نقره ای رنگ در کشاله ران، باسن، شکم یا سینه ها دیده می شود و خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند. اما واریس عموما در ساق پا یا پشت زانو به صورت رگ های برآمده آبی، بنفش یا سبزرنگ ایجاد می شود و لازم است جهت درمان آن اقدام کنید.

سوالات متداول

۱- آیا استریا خطرناک است؟

خیر، این عارضه فقط از نظر زیبایی و ظاهری مشکل ایجاد می کند و درد و خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند.

۲- استریا و واریس با هم ارتباط دارند؟

خیر، ارتباطی میان این دو بیماری وجود ندارد و واریس یک بیماری عروقی است و استریا یک عارضه پوستی است که از نظر ظاهری، نشانه ها، عوارض و درمان با هم تفاوت دارند.

۳- چه افرادی بیشتر مبتلا به استریا می شوند؟

زنان باردار، کسانی که افزایش یا کاهش سریع و ناگهانی دارند، ورزشگاران به خصوص بدنسازان، نوجوانان به دلیل تغییرات رشدی و کسانی که از نظر ژنتیک و مادرزادی مستعد این عارضه هستند.