علت و علائم واریس طنابی چیست؟ عوارض + بهترین درمان

ضعف و اختلال در دریچه های لانه کبوتری (دریچه هایی که در سیاهرگ ها با اندازه های مشخصی قرار گرفته اند و با باز و بسته شدن باعث حرکت جریان خون از پا به سمت قلب و مانع برگشت آن می شوند) ؛ باعث می شود تا جریان خون از پاها به سمت قلب به درستی حرکت نکند و به سمت عقب یعنی پاها برگردد.

تجمع خون در رگ ها باعث می شود تا به شکل طناب های متورم و پیچ خورده ای در پا دیده شوند. از هر ۱۰ نفر ۳ نفر ممکن است مبتلا به واریس های طنابی باشند. طبق آمار یک کلینیک در نیویورک حدود ۴۰ درصد از واریس در مردان و ۲ درصد واریس زنان از نوع طنابی می باشد.

اگر چه به نظر می رسد واریس های سطحی شیوع بیشتری داشته باشند اما عموما چون درد و ناراحتی خاصی در فرد ایجاد نمی کنند ممکن است به اندازه واریس های طنابی مورد توجه قرار نگیرند.

علت واریس طنابی

از مهم ترین علت هایی که می توانند باعث ایجاد واریس طنابی شوند می توان به عوامل زیر اشاره کرد:

• اختلال در دریچه لانه کبوتری

اگر دریچه هایی که در کشاله ران هستند دچار اختلال یا ضعف شوند و نتوانند مانع برگشت جریان خون به پا شوند، به این ترتیب به مرور زمان دریچه های بیشتری در رگ های پا دچار آسیب شده و خون بیشتری در رگ ها جمع می شود. به این ترتیب رگ ها به صورت برآمده و طنابی شکل دیده خواهند شد. 

اختلال و ضعف این دریچه ها می تواند ناگهانی و بدون علت ولی عمدتا ناشی از یکی از دلایلی است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

• مادرزادی و ژنتیک

گاهی به دلیل نقص یا نارسایی که به صورت ژنتیک یا مادرزادی در رگ ها و دریچه های وریدی وجود دارد این نوع واریس به وجود می آید.

• سن

کهولت و بالا رفتن سن سبب کم شدن حالت ارتجاعی و برگشت پذیری رگ ها می شود و بنابراین بازگشت خون به رگ ها و تجمع در آن افزایش می یابد.

• مشاغلی که ایستادن و نشستن طولانی مدت دارند

کار کردن در محیطی که به مدت طولانی نیاز به ایستادن یا نشستن طولانی مدت است، خطر به وجود آمدن واریس های طنابی را افزایش خواهد داد.

• واریس طنابی در بارداری

افزایش وزن و حجم خون در رگ ها و همچنین تغییرات هورمونی زمان حاملگی از عوامل ایجاد کننده این نوع واریس می باشند. مقاله واریس بارداری در این زمینه به شما کمک بیشتری خواهد کرد.

• ضربه یا فشار به پاها

گاهی یک ضربه و آسیب به پاها یا انجام حرکات ورزشی سنگین که باعث فشار زیادی به پاها می شوند باعث ایجاد واریس طنابی در فرد خواهند شد.

علائم واریس طنابی

علائم و نشانه های مهمی که در واریس طنابی دیده می شوند:

- مشاهده رگ های برآمده و متورم و به هم پیچ خورده

- احساس تورم در ساق و مچ پا

- احساس خستگی و سنگینی در پاها یا درد و گرفتگی

- تغییر رنگ پوست و خارش در محل واریس

- در موارد مزمن و شدید زخم شدن پاها

عوارض واریس طنابی

سوال بسیاری از افراد مبتلا این است که آیا واریس طنابی خطرناک است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم با توجه به برخی عوارض ناشی از آن، اگر این نوع واریس درمان نشود و مزمن و شدید شود؛ بله می تواند خطرآفرین باشد.

مقاله آیا واریس باعث مرگ می شود؟ به طور کامل این موضوع را بررسی کرده است.

با توجه به عوارض زیر بیشتر به این نکته پی می برید:

- ملتهب شدن رگ های پا

نارسایی وریدی و افزایش فشار در رگ های پا باعث التهاب و برجستگی آن ها می شود.

- تغییرات پوست

تیره شدن، خشکی و التهاب پوست و در موارد شدیدتر نازک و شکننده شدن پوست از جمله عوارض واریس طنابی پا می باشند.

- زخم و خونریزی و احتمال عفونت ناشی از آن

واریس طنابی در موارد شدید می تواند زخم هایی در نزدیک مچ پا ایجاد کند. این زخم ها به دلیل تجمع و فشار زیاد در رگ ها ایجاد می شوند. پاره شدن  رگ های واریسی نزدیک به سطح پوست به دلیل خراش یا ضربه سبب خونریزی و زخم های ایجاد شده ممکن است دچار عفونت شوند.

- لخته شدن خون در پاها و رسیدن به ریه ها و آمبولی ریه

لخته های خونی که در عروق عمقی پاها به دلیل واریس طنابی ایجاد می شوند، می توانند به سمت ریه ها حرکت کنند و سبب آمبولی ریه شوند.

تشخیص واریس طنابی

ابتدا پزشک متخصص واریس با ویزیت و معاینه فیزیکی بیمار به بررسی محل مورد نظر می پردازد. بهترین راه برای تشخیص و بررسی واریس طنابی، سونوگرافی داپلر می باشد که دقیقا مشابه سونوگرافی معمولی در کلینیک انجام می شود و عملکرد رگ ها و دریچه های پا و جریان خون را نشان می دهد.

تجربه و تشخیص درست پزشک یا متخصص در این مرحله بسیار با اهمیت است زیرا مشخص می کند که از کدام روش درمان باید استفاده کرد. علاوه بر این تجویز هر نوع درمان بدون بررسی دقیق واریس های طنابی و به خصوص سونوگرافی ممکن است با خطا و اشتباه همراه باشد.

درمان واریس طنابی

درمان واریس طنابی به شرایط بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد. گاهی ممکن است از چند روش درمانی هم به طور همزمان استفاده کرد. در پایان مقاله می توانید کلیپ مراحل درمان واریس طنابی را مشاهده کنید.

• جراحی یا عمل واریس طنابی

جراحی در گذشته که روش های درمان واریس به اندازه امروز پیشرفته و متنوع نبودند، بیشتر استفاده می شد. متاسفانه بسیاری از بیمارانی که به کلینیک ما مراجعه می کنند قبلا واریس های طنابی خود را جراحی کرده اند اما بعد از مدتی واریس دوباره عود کرده و بیماران ترجیح می دهند درمانی غیر از عمل داشته باشند.

بنابراین این روش به دلیل عدم امکان مسدود کردن عروق واریسی و احتمال بازگشت و شرایطی که در مقاله جراحی واریس پا به طور کامل به آن اشاره کرده ایم، جز در موارد خاصی که پزشک تشخیص می دهد پیشنهاد نمی شود.

• درمان واریس طنابی با لیزر

بهترین راه و روش درمان واریس طنابی درمان با لیزر EVLT است. در این روش با استفاده از لیزر درون وریدی رگ های واریسی را مسدود و از بین می برند. برای اطلاع بیشتر از این درمان می توانید مقاله درمان واریس با روش لیزر EVLT را مطالعه کنید.

بعد از انجام این روش کم کم علائم ناشی از واریس های طنابی نیز برطرف و بهبود پیدا می کنند.

• اسکلروتراپی

در اسکلروتراپی با تزریق یک ماده به رگ های واریسی باعث مسدود شدن و از بین رفتن آن ها می شوند. این روش بیشتر در مورد واریس های سطحی و عنکبوتی تاثیر گذار است و ممکن است در مورد واریس های طنابی تنها به عنوان یک روش تلفیقی با لیزر واریس طنابی به کار برده شود.

انجام این روش بدون تشخیص دقیق و سونوگرافی نه تنها تاثیر گذار نخواهد بود و امکان بازگشت وجود دارد که در بعضی موارد امکان عوارض و لک هم خواهد بود.

• مینی فلبکتومی

مینی فلبکتومی یکی دیگر از درمان هایی است که ممکن است توسط پزشک برای درمان این نوع واریس تشخیص داده شود. روشی که با ایجاد برش های کوچکی روی پوست، رگ های واریسی را خارج می کنند و نسبت به جراحی کم تهاجمی تر و بهتر است.

• دارو درمانی

دارو بیشتر همزمان با سایر درمان ها به کار برده می شود. به خصوص اگر واریس طنابی با عوارض جانبی مانند زخم یا عفونت همراه باشد. گاهی ممکن است کنترل زخم منجر به بستری شدن در بیمارستان شود.

جمع بندی

واریس طنابی یکی از بیماری هایی است که باید از همان ابتدا مورد توجه و درمان قرار گیرد. در صورت بی توجهی و مزمن شدن، دچار علائم و عوارضی خواهید شد که تحمل و جبران آن سخت خواهد بود. تشکیل لخته خون و آمبولی ریه از خطرات ناشی از واریس طنابی هستند. 

تشخیص درست و دقیق و درمان مناسب بسیار مهم هستند و حتما قبل از اقدام به درمان، از تشخیص و تجربه پزشک اطمینان حاصل کنید.

سوالات متداول

۱- درمان واریس طنابی با طب سنتی امکان پذیر است؟

بسیاری از افراد سعی می کنند با استفاده از روش هایی مثل پماد، زالو درمانی و ... واریس طنابی خود را درمان کنند. ولی این روش ها در بسیاری از اوقات نه تنها تاثیری نخواهد داشت که حتی ممکن است با عوارضی هم همراه باشد. مثلا در زالو درمانی امکان خونریزی و جای زخم و لک در محل گزش وجود دارد.

۲- جوراب واریس می تواند واریس طنابی را درمان کند؟

جوراب واریس تنها می تواند مانع پیشرفت بیماری شود و علائم آن را کاهش دهد اما در برطرف شدن و بهبودی واریس طنابی تاثیری نخواهد داشت.

۳- آیا ورزش برای واریس طنابی مفید است؟

بله، ورزش هایی مانند شنا، پیاده روی و دوچرخه سواری می توانند گردش خون را بهبود ببخشند و به کاهش علائم کمک کنند. باید توجه داشته باشید که ورزش های پرفشار مانند وزنه برداری که فشار زیادی به پاها و عروق آن وارد می کنند مناسب نیستند.

۴- چه زمانی واریس طنابی پا خطرناک می شود؟

در صورت وجود علائمی مانند زخم های پوستی و خونریزی، قرمزی، درد شدید، گرمی، تورم ناگهانی در پاها همراه با تنگی نفس باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.